Tworzenie wspólnego pola uwagi to umiejętność skupiania uwagi na tych samych obiektach z drugą osobą. Jest to jeden z elementów niezbędnych do rozwoju komunikacji.- Prawidłowo rozwijające się dziecko jest początkowo zainteresowane osobami z najbliższego otoczenia.

Obserwuje ono twarze innych osób i wchodzi w interakcję z nimi. To pozwala mu przyjmować rolę odbiorcy i nadawcy, co jest niezbędne podczas rozwijania komunikacji. Już w 9. miesiącu życia dziecko jest zdolne do tworzenia wspólnego pola uwagi. Ta umiejętność uwarunkowana biologicznie pozwala dziecku uczyć się i wpływa na jego rozwój w wielu sferach, począwszy od rozwoju ruchowego, przez poznawczy i rozwój mowy, aż od emocjonalno-społecznego. Budując wspólne pole uwagi, dziecko ma możliwość obserwowania i naśladowania. Dzięki neuronom lustrzanym jest ono zdolne do połączenia obserwowanych zachowań z własnymi.

Jak budować wspólne pole uwagi z dzieckiem?

Sytuacje, aktywności i zabawy z małym dzieckiem pozytywnie wpływające na budowanie wspólnego pola uwagi:

  • interakcje twarzą w twarz z niemowlęciem,

  • przytulanie, dotykanie dziecka,

  • reagowanie na jego komunikaty niewerbalne (gesty, mimikę, spojrzenie),

  • reagowanie na płacz i wydawane dźwięki,

  • nazywanie tego, co znajduje się wokół dziecka oraz tego, co mu pokazujemy,

  • nazywanie czynności, które wykonujemy podczas pielęgnowania dziecka,

  • prezentowanie dziecku przedmiotów na wysokości twarzy dorosłego, a następnie ich oddalanie,

  • przenoszenie wzroku z dziecka na przedmiot i odwrotnie,

  • wskazywanie przez dorosłego palcem przedmiotów,

  • wyraźna ekspresja mimiczna dorosłego,

  • przesadne werbalizacje dorosłego (np. O! – zachwycanie się),

  • opowiadanie o tym, czym jest zainteresowane lub co wskazuje dziecko,

  • wspólne oglądanie książeczek oraz wskazywanie i nazywanie obrazków,

  • wspólna zabawa na dywanie,

  • zabawy atrakcyjnym przedmiotem (np. miską z wodą, zegarkiem itp.),

  • zabawa „A ku ku”, zakrywanie swojej głowy chustą, szalem, itp.

Co robić, gdy dziecko nie rozwija się prawidłowo?

Dzieci rozwijające się prawidłowo prezentują odpowiedni mechanizm dzielenia uwagi, najpierw z najbliższymi osobami, potem także z innymi. Mają one także wrodzoną zdolność rozumienia sygnałów emocjonalnych oraz nawiązywania relacji społecznych. Brak tej umiejętności powinien skłonić rodziców do wizyty u specjalisty, który oceni rozwój dziecka, przeprowadzi badanie, postawi diagnozę neurologopedyczną i udzieli wskazówek dotyczących wspierania prawidłowego rozwoju bądź skieruje na odpowiednią terapię.