ang. acute laryngitis, niem. Akute Laryngitis, fr. laryngite aiguë, ros. острое воспаление гортани /острый ларингит/
ang. acute laryngitis (z łac. acut-, acuere ‘ostrzyć’, od acus ‘igła’, larynx ‘krtań’)
Zapalenie błony śluzowej krtani, w większości o etiologii zakaźnej. Najczęściej jest to zakażenie wirusowe, które może być powikłane nadkażeniem bakteryjnym, lub pierwotne zakażenie bakteryjne, spowodowane toksynami lub zaburzeniami immunologicznymi.
Ostre zapalenie krtani zwykle trwa kilka dni i goi się bez pozostawienia zmian. W wyniku przedłużania się stanu zapalnego krtani może dojść do trwałego uszkodzenia błony śluzowej i przewlekłego zapalenia krtani. Ostre zapalenie krtani często obejmuje błonę śluzową sąsiednich struktur anatomicznych, tj. gardła i tchawicy.
Najczęstszym typem ostrego zapalenia krtani jest ostre nieżytowe zapalenie krtani. Jest to choroba wywoływana głównie przez wirusy paragrypy, grypy, adenowirusy, wirusy ECHO (ang. Enteric Cytopathogenic Human Orphan). Ten typ zapalenia występuje najczęściej w przebiegu zwykłego przeziębienia. Chory w pierwszym momencie odczuwa pieczenie i ból gardła, zmienia się barwa gardła, występuje stan podgorączkowy. W miarę upływu choroby narastają objawy ogólne i miejscowe. Terapia obejmuje wypoczynek głosowy, stosowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych, inhalacje nawilżające. W przypadku nadkażenia bakteryjnego wskazane jest leczenie antybiotykiem.
Ostre zapalenie nagłośni występuje zwykle u dzieci. Choroba rozwija się szybko. Charakteryzuje się znacznym bólem przy połykaniu, ślinotokiem, zmienioną barwą głosu, tzw. „baranim” głosem, gorączką. Pacjenci wymagają hospitalizacji, antybiotykoterapii, czasem kortykosteroidów. Nierzadko stan ten wymaga tracheotomii.
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani jest chorobą, która charakteryzuje się szybko narastającą dusznością i suchym, tzw. „szczekającym”, kaszlem; głos jest niezmieniony. Występuje zwykle między 3. miesiącem a 3. rokiem życia dziecka. Przyczyną tego zapalenia krtani może być infekcja wirusowa, alergia lub następstwo refluksu żołądkowo-przełykowego. Stan pacjenta jest dość ciężki, wymaga hospitalizacji, podawania leków przeciwobrzękowych, kortykosteroidów, a w razie narastania duszności wykonania tracheotomii. W niektórych przypadkach po kilku dniach dołącza się infekcja bakteryjna.
Złośliwe zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli jest powikłaniem bakteryjnym wirusowej infekcji krtani. Cechą charakterystyczną tej choroby jest tworzenie się nalotów włóknikowych, zasychających w postaci błon, które tworzą odlewy światła drogi oddechowej (ang. pseudocroup, croup membranaceum). W wyniku obrzęku dochodzi do mechanicznej niedrożności dróg oddechowych z trudnością odkrztuszenia wydzieliny. Pacjent musi być hospitalizowany i wymaga intensywnego nadzoru medycznego. Konieczne są zabiegi tracheoskopii i bronchoskopii celem usunięcia nalotów. W szczególnych przypadkach niezbędne jest wykonanie tracheotomii, aby lepiej oczyścić drogi oddechowe. Konieczna jest antybiotykoterapia, podanie mukolityków i leków wykrztuśnych.
