SUPRASEGMENTALNE SYMBOLE

 /SYMBOLE PROZODYCZNE/

ang. suprasegmental symbols

łac. supra ‘nad’ + pol. segmentalny

Symbole służące charakterystyce w piśmie zjawisk prozodycznych. W międzynarodowym alfabecie fonetycznym IPA (The International Phonetic Alphabet) wyróżnia się następujące symbole:

Do oznaczania tonów w IPA można używać znaków diakrytycznych albo specjalnych liter tonalnych.

Do sygnalizowania w piśmie cech i zjawisk prozodycznych służą również znaki interpunkcyjne, cechujące się określoną realizacją:

• kropka [.] – intonacja opadająca i długa pauza,

• znak zapytania [?] – intonacja wznosząca w pytaniach o rozstrzygnięcie, długa pauza,

• wykrzyknik [!] – intonacja opadająca, długa pauza,

• przecinek [,] – intonacja lekko wznosząca lub stała, krótka pauza,

• średnik [;] – intonacja opadająca, pauza średniej długości,

• dwukropek [:] – intonacja wznosząca, pauza średniej długości,

• wielokropek […] – intonacja stała, długa pauza,

• nawias [( )] – krótkie pauzy przy nawiasie początkowym i końcowym, podniesienie wysokości głosu i przyspieszenie tempa podczas realizacji tekstu objętego nawiasami,

• cudzysłów [„”] – krótkie pauzy przy cudzysłowie początkowym i końcowym, podniesienie wysokości głosu i przyspieszenie tempa podczas realizacji przytaczanego tekstu,

• myślnik [–] – podniesienie wysokości głosu i długa pauza,

• łącznik [-] – lekkie podniesienie wysokości głosu i krótka pauza.

Literatura:

Handbook of the International Phonetic Association. A Guide to the Use of the International Phonetic Alphabet, Cambridge 1999.

B. Wieczorkiewicz: Sztuka mówienia, Warszawa 1980.