MIGDAŁEK (ADENOID)

/MIGDAŁEK GARDŁOWY, MIGDAŁEK TRZECI, WYROŚLA ADENOIDALNE/

ang. adenoids /pharyngeal tonsil, nasopharyngeal tonsil/, niem. Adenoide Vegetationen /Rachenmandeln/, fr. végétations adénoïdes, ros. Аденоиды /аденоидные разрастания, аденоидные вегетации/

ang. pharyngeal tonsil (z łac. tonsilla pharyngea: tonsilla ‘migdałek’, pharyngea ‘gardło’)

Skupisko tkanki chłonnej w gardle, element pierścienia Waldeyera w części nosowej gardła, w miejscu przejścia stropu w ścianę tylną. Najsilniej rozwija się u dzieci, z wiekiem ulega zanikowi, u dorosłych obecne są jego resztki. Migdałek gardłowy ma kształt czworoboku lub owalu, składa się z 4–6 listewek poprzedzielanych bruzdami (zatokami migdałkowymi). Wyglądem przypomina rozdzielone segmenty pomarańczy. W odróżnieniu od migdałka podniebiennego ma bardziej powierzchownie ułożone grudki chłonne, nie posiada krypt. Jest pokryty nabłonkiem wielorzędowym migawkowym. Podstawowe funkcje migdałka to: kontrola nad kontaktem organizmu z patogenami i alergenami, produkcja limfocytów i specyficznych przeciwciał. U dzieci migdałek gardłowy ulega przerostowi – jest to zjawisko fizjologiczne w wieku od 3 do 7 lat. Przerost ten może być na tyle duży, że manifestuje się wystąpieniem objawów klinicznych zespołu przerostu migdałka gardłowego. W takim przypadku dziecko powinno być poddane zabiegowi adenotomii (wycięcia migdałka gardłowego).

Powiększony migdałek gardłowy
Powiększony migdałek gardłowy.

Zob. także: ADENOTOMIA

 

Literatura:

J. Iwaszkiewicz: Zarys otolaryngologii, Warszawa 1967.

Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, t. 1–2, red. G. Janczewski, Gdańsk 2005.

Otorynolaryngologia dziecięca, red. D. Gryczyńska, Bielsko-Biała 2007.