ang. pathological changes of the larynx in endocrine diseases /laryngeal pathology in endocrine diseases/, niem. pathologischen Veränderungen des Kehlkopfes bei endokrinen Krankheiten, fr. pathologiques du larynx dans les maladies endocriniennes, ros. изменения в гортани при эндокринологических заболеваниях
Krtań i głos są związane z płcią i działaniem hormonów. Zaburzenia głosu występujące w okresie dojrzewania to: mutacja przedwczesna, zaburzenia głosu przedmutacyjne, zaburzenia pomutacyjne, mutacyjny głos fistułowy, przetrwały głos dziecięcy, przedłużona mutacja, niski głos mutacyjny u chłopców, mutacja przewrotna u dziewczynek. U kobiet w czasie miesiączki występują objawy dysfonii. W okresie ciąży stwierdza się zmiany zanikowe lub obrzękowe błony śluzowej krtani (laryngopatię). W okresie klimakterium mogą wystąpić ograniczenia wydolności głosowej. Hormonalne zaburzenie głosu powodują: androgeny, anaboliki, preparaty progestagenowe. W nadczynności i niedoczynności tarczycy występują objawy miopatii hormonalnej. W nadczynności tarczycy stwierdza się drżenie głosu, zmianę barwy głosu; w niedoczynności – obniżenie głosu, chrypkę, zmniejszenie dźwięczności głosu. W niedoczynności nadnerczy głos jest cichy, może wystąpić afonia. W nadczynności nadnerczy zmiany dotyczą głównie głosu kobiecego i mają cechy androfonii. Występowanie dysfonii hipofunkcyjnej może się wiązać z chorobami endokrynologicznymi. Objawia się ona osłabieniem głosu, niemożnością długiego mówienia i koniecznością wykonywania częstych wydechów przy mówieniu. Ból w okolicy krtani może być spowodowany stanem zapalnym tarczycy, jej nowotworem, ostrym zapaleniem stawu pierścienno-nalewkowego. Pacjent zgłasza uczucie przeszkody w gardle, ból przy przełykaniu, zaburzenia głosu. Przewlekłe zanikowe zapalenie krtani może być częścią zespołu zaburzeń hormonalnych. Główne dolegliwości zgłaszane przez pacjentów to uczucie suchości i pieczenie w gardle oraz w krtani. Obrzęk Reinkego jest polipowatym przerostem fałdów głosowych na całej długości fałdu głosowego. Dużym zmianom ulega przede wszystkim głos kobiecy z powodu zwiększenia się masy fałdów i utraty ich sprężystości. Chorobie towarzyszy chrypka, w rzadkich wypadkach może pojawić się duszność. Przyczyną obwodowego porażenia fałdów głosowych jest uszkodzenie nerwu błędnego, jego gałęzi – nerwu krtaniowego górnego lub wstecznego w przebiegu procesów zwyrodnieniowych (np. cukrzycy), urazów podczas operacji tarczycy, przytarczyc, guza tarczycy.
Zob. także: DYSFONIA
Literatura:
Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, t. 2, red. G. Janczewski, Gdańsk 2005.
A. Szczeklik: Choroby wewnętrzne, t. 1, Kraków 2005.
G. Herold: Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy, Warszawa 2007.
J.F. Nelson: The potential role of selected endocrine systems in aging processes, w: Handbook of physiology, Section 11: Aging, ed. E.J. Masoro, New York 1995, s. 377–394.
