/ATOS/
ang. asymetric tonic neck reflex
Wywołanie odruchu – dziecko znajduje się w pozycji supinacyjnej (na plecach); dokonuje się obserwacji aktywności spontanicznej dziecka lub biernego skręcenia głowy dziecka w stronę prawą bądź lewą.
Odpowiedź na bodziec – obrócenie głowy powoduje wyprostowanie kończyn po tej stronie, w którą zwrócona jest twarz dziecka i jednoczesne zgięcie kończyn przeciwległych – pozycja „fechmistrza”/„szermierza”.
Odruch ten występuje między 2. a 6. miesiącem życia. Można go wywołać u noworodków i wcześniaków. Ułatwia sięganie po przedmioty pod kontrolą wzroku.
W formie przetrwałej notowany jest często u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Toniczne wzmożenie napięcia uniemożliwia zbliżenie przedmiotu do ust oraz przekładanie zabawki z jednej rączki do drugiej. Może pojawić się w przypadku ciężkiego uszkodzenia neurologicznego, na przykład w stanie odmóżdżenia oraz w chorobach zwyrodnieniowych ośrodkowego układu nerwowego.
Literatura:
C. Amiel-Tison: Neurologia perinatalna, Wrocław 2008.
W. Karnas-Kalemba, B. Basiewicz-Worsztynowicz: Układ nerwowy, [w:] Kompendium pediatrii praktycznej, red. A. Jankowski, Wrocław 2010, s. 396–403.
K. Sidor: Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej, Warszawa 1997.
W. Służewski: Neurologia, [w:] Norma kliniczna w pediatrii, red. M. Krawczyński, Warszawa 2005, s. 350–354.
