Ta strona używa plików Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Szczegóły dotyczące celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce znajdziesz w Polityce Prywatności.
Zastąpienie jednego ruchu artykulacyjnego przez inny, który daje efekt dźwiękowy podobny do tego, jaki jest wytwarzany przez ruch poprzedni. W wymowie francuskiej [æ], artykułowanej najczęściej jako samogłoska przednia, średnio otwarta i zaokrąglona, ruch artykulacyjny zaokrąglający może zniknąć bez istotnego wpływu na charakter samogłoski i jej widmo akustyczne, jeśli zostanie zastąpiony lekkim cofnięciem języka. Oba te ruchy powiększają objętość jamy ustnej, co prowadzi do obniżenia właściwej częstotliwości drgań oraz tego samego efektu akustycznego i brzmieniowego. W badaniach diachronicznych przez kompensację artykulacyjną rozumie się zmianę w wymowie, która wyrównuje osłabienie lub zanik jakiegoś dźwięku wywołane przez inną zmianę. Przykładem może być wzdłużenie zastępcze w języku staropolskim (np. *поgъ → nōg → nóg), które skompensowało zanik wygłosowego jeru wzdłużeniem poprzedzającej samogłoski krótkiej przed spółgłoską dźwięczną.
Literatura:
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, red. K. Polański, Wrocław 1993.
