ZWARCIE PODNIEBIENNO-GARDŁOWE

ang. palatopharyngeal closure

Ułożenie podniebienia miękkiego i tylnej ściany gardła, które – prowadząc do oddzielenia jamy ustnej od jamy nosowej – umożliwia akt połykania oraz wypowiadanie głosek ustnych. Udział w zwarciu bierze zwieracz podniebienno-gardłowy, na który składa się wał Passavanta, oraz zwieracz gardła górny. Jest osiągane poprzez skurcz podniebienia miękkiego, uniesienie i zetknięcie z tylną ścianą gardła. Brak zwarcia w czasie mówienia powoduje wystąpienie nosowania otwartego, a w czasie połykania – wypływanie treści pokarmowej przez nos.

Zwarcie podniebienno-gardłowe może zostać ocenione przez lekarza laryngologa w czasie rynoskopii tylnej (badanie lusterkiem części nosowej gardła). W trakcie wypowiadania głoski [e] przez badanego odległość między podniebieniem miękkim a tylną ścianą gardła nie powinna przekraczać 6 mm. Logopeda może pośrednio ocenić zwarcie, badając obecność nosowania otwartego. Badanie to jest wykonywane podczas wypowiadania przez dłuższy czas sylab pa-pa-... i podstawienia w tym czasie pod nos lusterka, sprowadzając je od góry do dołu, by uniknąć zaparowania przez wydech z ust, i obserwując stopień zaparowania lusterka. Zaparowanie świadczy o patologii i braku zwarcia podniebienno-gardłowego.

Zob. także: NOSOWANIE OTWARTE

Literatura:

Foniatria kliniczna, red. A. Pruszewicz, Warszawa 1992.

St. Iwankiewicz: Otolaryngologia. Podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii, Warszawa 1980.