ang. phonologic programming deficit disorder
Jeden z podtypów zaburzeń w klasyfikacji zaburzeń rozwoju mowy Isabelle Rapin i Dorris A. Allen, zaliczany przez autorki do tzw. podtypu C – zaburzeń ekspresyjnych fonologicznych z trudnościami gramatycznymi (ang. Expressive Phonology ± Grammar Disorders). Dziecko z tym zaburzeniem może mówić płynnie, choć w niektórych przypadkach może zdarzać się niepłynność mowy, budować dość długie wypowiedzi, ale jego mowa może być trudna do zrozumienia. Charakterystyczna jest nieprawidłowa wymowa słów, co w tym wypadku jest skutkiem problemów z planowaniem wypowiedzi. Rozumienie mowy przez dziecko jest dobre, kompetencja pragmatyczna odpowiednia do poziomu rozwoju.
Zdaniem autorek ten typ zaburzeń występuje przede wszystkim u dzieci z zaburzeniami rozwoju językowego (ang. developmental language disorders – DLDs), a raczej nie występuje u osób z autyzmem.
Charakterystyka tych zaburzeń odpowiada opisowi niektórych z tzw. trudności syntagmatycznych (struktury wyrazu) scharakteryzowanych przez polskiego logopedę Józefa Tadeusza Kanię, a mianowicie odkształceniom w liniowym uporządkowaniu elementów składowych wyrazu, uzewnętrzniających się, zdaniem autora, jako metatezy sylab, fonemów lub grup fonemów.
Zob. także: ZABURZENIE FONOLOGICZNO-SYNTAKTYCZNE, ZABURZENIE LEKSYKALNO-SYNTAKTYCZNE, ZABURZENIE SEMANTYCZNO-PRAGMATYCZNE
Literatura:
J.T. Kania: Szkice logopedyczne, Lublin 2001.
G. Krasowicz-Kupis: SLI i inne zaburzenia językowe, Gdańsk 2012.
I. Rapin, D. Allen: Developmental language disorders: nosologic consideration, w: Neuropsychology of language, reading and spelling, ed. U. Kirk, New York 1983, s. 155–184.
I. Rapin et al.: Subtypes of Language Disorders in School-Age Children With Autism, „Developmental Neuropsychology” 2009, Vol. 34 (1), s. 66–84.
