ang. laryngeal trauma /injury of the larynx/, niem. Kehlkopftrauma /Verletzungen des Kehlkopfes/, fr. blessures du larynx, ros. травмы гортани /повреждение гортани/
ang. injury of the larynx (z łac. injuria ‘uraz’, larynx ‘krtań’)
Uraz pointubacyjny krtani
Urazy krtani stanowią około 9% wszystkich urazów ciała. Towarzyszą im zwykle uszkodzenia gardła, przełyku, naczyń szyi, szyjnego odcinka kręgosłupa, a także urazy ośrodkowego układu nerwowego, klatki piersiowej. Po urazie krtani może wystąpić wstrząs kardiogenny, bradykardia, spadek ciśnienia tętniczego, nagłe zatrzymanie krążenia. Ma to związek z unerwieniem krtani przez nerw błędny. Podrażnienie nerwów błędnych lub ich gałęzi podczas urazu może spowodować spadek ciśnienia tętniczego, zwolnienie rytmu serca, zwężenie naczyń wieńcowych, arytmię, nagłe zatrzymanie oddechu, skurcz krtani (łac. laryngospasmus).
Klasyfikacja urazów krtani:
-
wewnętrzne – oparzenia, ciała obce w krtani, uszkodzenia pointubacyjne,
-
zewnętrzne – urazy tępe i ostre; urazy tępe są wynikiem wypadków komunikacyjnych (uderzenie szyją o kierownicę), urazy ostre są spowodowane uszkodzeniami zadanymi bronią palną (postrzały) lub bronią ostrą (noże, bagnety).
Objawy urazu krtani: dysfonia, chrypka, dysfagia, duszność o różnym stopniu nasilenia, stridor (świst krtaniowy), odma podskórna szyi, klatki piersiowej lub śródpiersia, obrzęk, wylewy krwawe na szyi, zniesienie i wygładzenie wyniosłości krtaniowej, przemieszczenie krtani lub tchawicy.
Postępowanie w urazach krtani to: utrzymanie drożności górnych dróg oddechowych (intubacja, tracheotomia), zatrzymanie krwawienia, zabezpieczenie kręgosłupa szyjnego.
Literatura:
Ostry dyżur. Otorynolaryngologia, red. G. Janczewski, E. Osuch-Wójcikiewicz, Bielsko-Biała 2003.
Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, t. 2, red. G. Janczewski, Gdańsk 2005.
Otorynolaryngologia dziecięca, red. D. Gryczyńska, Bielsko-Biała 2007.
