/PRZEROST MIGDAŁKÓW PODNIEBIENNYCH/
ang. tonsillar hypertrophy, niem. Hypertrophie der Gaumenmandeln, fr. hypertrophie des amygdales palatines, ros. гипертрофия небных миндалин
Przerost migdałków podniebiennych
Migdałki podniebienne są jednym z elementów pierścienia chłonnego gardła (pierścienia Waldeyera), będącego skupiskiem tkanki limfatycznej, położonej na granicy między częścią ektodermalną i endodermalną drogi oddechowej oraz pokarmowej. W skład pierścienia Waldeyera wchodzą: migdałek gardłowy, migdałki podniebienne, migdałek językowy, migdałki trąbkowe, pasma boczne, grudki chłonne na tylnej ścianie gardła. Migdałki podniebienne znajdują się pomiędzy łukami podniebiennymi. U dorosłych, w warunkach prawidłowych, są prawie niewidoczne, schowane za łukami. Duże migdałki dochodzą do języczka, natomiast średnie widoczne są do połowy odległości pomiędzy łukami a języczkiem. Przerost migdałków podniebiennych najczęściej współistnieje z przerostem migdałka gardłowego. W warunkach prawidłowych tkanka chłonna gardła spełnia ważną funkcję, stanowiąc barierę, gdzie niszczone są różne drobnoustroje i gdzie dochodzi do odpowiedzi immunologicznej. W przypadku patologicznego przerostu migdałków podniebiennych i migdałka gardłowego może dochodzić do różnych zaburzeń. Duży przerost migdałka gardłowego, który znajduje się w nosogardle na drodze powietrza przechodzącego przez nos, może powodować upośledzenie drożności nosa, utrudnienie oddychania nosem, chrapanie, oddychanie ustami, szybką męczliwość, a nawet bezdechy w czasie snu. Gdy migdałki podniebienne są przerośnięte, może dochodzić do zaburzeń połykania, wad zgryzu, zaburzeń mowy. Czasami przerost migdałków podniebiennych jest tak duży, że stykają się one w linii środkowej gardła, znacznie upośledzając przepływ powietrza.
Podział wielkości migdałków podniebiennych wg Piqueta:
-
migdałki niewidoczne,
-
migdałki niesięgające łuku podniebienno-gardłowego,
-
migdałki wypełniające niszę, nie wystając poza łuki podniebienno-językowe,
-
migdałki wystające poza łuki podniebienno-gardłowe, uwypuklające łuk podniebienno-językowy,
-
migdałki wystające spoza łuków, jako guzowate twory, niemal stykające się w linii środkowej.
Objawy przerostu migdałków podniebiennych mogą być różnorodne i mało swoiste. Pacjenci skarżą się na uczucie przeszkody w gardle, częste stany zapalne, bóle szyi lub trudności w połykaniu. Może występować powiększenie węzłów chłonnych szyi, cuchnący oddech i nieprzyjemny smak w ustach. Przerośnięte migdałki podniebienne mogą powodować upośledzenia drożności dróg oddechowych i doprowadzać do rozwoju obturacyjnego zespołu bezdechów sennych (OSAS). W leczeniu przerostu migdałków podniebiennych stosuje się tonsillotomię lub tonsillektomię. Tonsillotomia polega na częściowym wycięciu migdałków podniebiennych (wycina się część migdałka wystającą poza łuk podniebienny). Tonsilektomia polega na całkowitym usunięciu migdałka.
Literatura:
Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, t. 2, red. G. Janczewski, Gdańsk 2005.
W. Becker: Choroby uszu, nosa i gardła, Warszawa 1999.
Otorynolaryngologia dziecięca, red. D. Gryczyńska, Bielsko-Biała 2007.
