RYTMIKA

grec. rhythmikos ‘dotyczący rytmu’

Termin używany do oznaczenia:

  • nauki o rytmie,
  • całokształtu przebiegu rytmicznego w utworze muzycznym,
  • nauki wyrabiającej poczucie rytmu, opartej na ruchowych ćwiczeniach gimnastyczno-tanecznych.

W logopedii najczęściej korzysta się z elementów rytmiki w jej ostatnim znaczeniu, jako system edukacji muzycznej dzieci polegający na wyrażaniu muzyki ruchem.

Metoda ta zaczęła być stosowana na początku XX wieku przez szwajcarskiego kompozytora i pedagoga Émila Jacques-Dalcroze’a. Eurytmia stwarza uczniowi sposobność do fizycznego doświadczania muzyki poprzez ćwiczenia ruchowe oraz poprzez pozostałe zmysły. Rozwijanie poczucia rytmu, poczucia świadomego ruchu oparte jest u Dalcroze’a na ruchu naturalnym. Ważnym elementem metody jest też improwizacja. W Polsce metoda Dalcroze’a stała się podstawą przedmiotu „rytmika” w szkołach muzycznych.

Kolejnym pedagogiem rytmiki był Carl Orff (1895–1982) – niemiecki kompozytor i dyrygent. Opracował on własną metodę wychowania muzycznego dzieci, której głównym elementem jest śpiew i gra na prostych instrumentach perkusyjnych (tzw. instrumentarium Orffa, w skład którego wchodzą: bębenki, tamburyna, kołatki, grzechotki, trójkąty, dzwonki melodyczne). Duży nacisk kładł na improwizację i rozwijanie ekspresji, a najważniejszym elementem w muzykowaniu uczynił rytm. Metoda Orffa jest szeroko wykorzystywana również w muzykoterapii dorosłych.

Pewne elementy obu systemów rytmiki zostały wykorzystane przy tworzeniu logorytmiki.

Pewne elementy obu systemów rytmiki zostały wykorzystane przy tworzeniu logorytmiki.

Zob. także: RYTM, LOGORYTMIKA

Literatura:

E. Kilińska: Logorytmika, Gdańsk 1987.

A. Walencik-Topiłko: Współczesne oblicze logorytmiki, [w:] Rytmika w kształceniu muzyków, aktorów, tancerzy i w rehabilitacji, red. B. Ostrowska, Łódź 2005, s. 103–108.