POLA CZUCIOWE

ang. sensory areas

Pola czuciowe (sensoryczne) są obszarami kory mózgowej, które odbierają i przetwarzają informacje pochodzące ze zmysłów. W pierwotnych polach czuciowych dokonywana jest wstępna analiza bodźców zmysłowych o określonej modalności. Pola drugorzędowe, przylegające do pierwotnych, odpowiadają za rozpoznanie znaczenia i całościową interpretację bodźców. Rozległe obszary pól trzeciorzędowych, obejmujące największą powierzchnię kory mózgu, integrują pobudzenia wywodzące się z różnych analizatorów. Pierwotne pola czuciowe (pola Brodmanna 3, 1, 2), do których docierają, za pośrednictwem wzgórza, somatotropowe projekcje czucia bólu, dotyku, wibracji i położenia kończyn, są rozmieszczone w zakręcie zaśrodkowym płata ciemieniowego. Projekcje z wyspecjalizowanych narządów zmysłów tworzą odpowiedniki pól czuciowych w wyodrębnionych obszarach kory mózgu. Pierwotna kora wzrokowa jest zlokalizowana w płacie potylicznym (pole 17 Brodmanna), słuchowa – w zakrętach skroniowych poprzecznych Heschla (pole 41), smakowa – w korze wyspy, w części brzusznej płata ciemieniowego (pole 43), węchowa – w zakrętach haka hipokampa, półksiężycowatym, okalającym, korze przedgruszkowatej oraz przymigdałowatej (pole 34), zaś pierwotna reprezentacja narządu równowagi ma charakter rozproszony i obejmuje między innymi pola 3a, 2v i 7a. Większość projekcji czuciowych dociera do kory mózgu z przeciwległej strony (kontralateralnej) ciała. Wyjątkiem są pola węchowe zbierające informacje z tej samej części ciała (ipsilateralne). Pierwotne pola czuciowe są zorganizowane w sposób topograficzny, co oznacza, że poszczególne fragmenty kory otrzymują sygnały niemal wyłącznie z powiązanych obszarów ciała.

Literatura:

A. Longstaff: Neurobiologia, Warszawa 2012.

Neuroscience, eds. D. Purves et al., Massachusetts 2012.

E. Marieb, K. Hoehn: Human Anatomy and Physiology, San Francisco 2007.

E. Urasaki, A. Yokota: Rotational vertigo caused by cerebral lesions: vertigo and areas 3av, 2v, and 7, „Journal of Clinical Neuroscience” 2006, Vol. 13, s. 114–116.