/ZMIĘKCZENIE/
Miękkość głoski, czyli udział w artykulacji wzniesionej środkowej części języka do podniebienia twardego, czego efektem jest uzyskanie wrażenia pewnej miękkości głoski.
W ujęciu Danuty Ostaszewskiej i Jolanty Tambor (1997) miękkość/twardość głosek jest pochodną wobec miejsca artykulacji, gdyż „każda spółgłoska środkowojęzykowa jest miękka i odwrotnie – każda spółgłoska o innym miejscu artykulacji jest twarda lub co najwyżej zmiękczona (czyli ma dodatkowe poboczne miejsce artykulacji)” (Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1997, s. 27–28). Spółgłoski środkowojęzykowe należy odróżniać od głosek, które mają dodatkowy ruch artykulacyjny, czyli poboczne, drugie miejsce artykulacji. Dla głosek środkowojęzykowych (miękkich właściwych) podniesienie języka ku podniebieniu jest jedynym i podstawowym miejscem artykulacji. W ujęciu Bronisława Rocławskiego środkowojęzykowość występująca przy artykulacji głosek [ś, ź, ć, dź, ń, j] określana jest jako itowość.
Literatura:
D. Ostaszewska, J. Tambor: Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1997.
Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1992.
B. Rocławski: Podstawy wiedzy o języku polskim dla glottodydaktyków, pedagogów, psychologów i logopedów, Gdańsk 2001.
B. Ostapiuk: Zaburzenia dźwiękowej realizacji fonemów języka polskiego – propozycja terminów i klasyfikacji, „Audiofonologia” 1997, t. 10, s. 117–136.
