/ODRUCH WYMIOTNY, ODRUCHOWA REAKCJA WYMIOTNA/
ang. oral reflex rag
Jeden z odruchów obronnych. Kształtuje się już w okresie życia płodowego, od 17. tygodnia ciąży. Utrzymuje się przez całe życie. Największa aktywność notowana jest zazwyczaj około 3.–4. miesiąca życia. Ostateczne ustalenie się granicy występowania następuje zwykle około 6.–7. miesiąca życia. Reakcja wygórowana utrudnia przyjmowanie pokarmu oraz czynności higieniczne w obrębie jamy ustnej. Brak odruchu umożliwia dostanie się cząstek pokarmu do tchawicy i łączy się z niebezpieczeństwem zakrztuszenia.
Wywołanie reakcji – podrażnienie tylnej części podniebienia twardego (palatum), ewentualnie podniebienia miękkiego (velum), języka (po przekroczeniu postdorsum) lub języczka.
Odpowiedź na bodziec – ekspresja twarzy, reakcja oczu, wysunięcie żuchwy, protrakcja języka oraz rytmiczne napinanie mięśni języka i gardła; może wystąpić zwracanie treści pokarmowej, stąd konieczna ostrożność przy badaniu małego dziecka.
Odruch ten chroni przed przyjęciem zbyt dużej ilości pożywienia oraz przed zadławieniem. Funkcjonowanie tej reakcji jest zależne od nerwów IX i X.
Literatura:
K. Kaczorowska-Bray: Diagnoza we wczesnej interwencji logopedycznej, [w:] Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki, red. E. Czaplewska, S. Milewski, Gdańsk 2012, s. 223–262.
A. Łada: Diagnostyka i terapia neurologopedyczna w świetle koncepcji NDT-Bobath, [w:] Medycyna w logopedii. Terapia – wspomaganie – wsparcie. Trzy drogi – jeden cel, red. J.J. Błeszyński, Gdańsk 2013, s. 140–148.
P. Stobnicka-Stolarska: Funkcja ssania i jej zaburzenia. Wspomaganie wczesnych umiejętności oralnych, [w:] Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy, red. M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik, A. Pietkiewicz, Kraków 2012, s. 335–342.
