ang. macrographia
grec. macròs ‘wielki, długi’, gràphein ‘pisać, rysować’
Jedno z niepożądanych zjawisk dotyczących wielkości pisma. Polega na tym, że pismo jest stale zbyt duże bądź zwiększa się stopniowo w toku pisania.
W edukacji szkolnej makrografia jest traktowana jako odstępstwo od przyjętej wielkości pisma, regularnej w wymiarze poziomym i pionowym, odpowiadającej standardom zapisu w liniaturze (i podobnie: standardom zapisu na stronie bez liniatury). Makrografia może prowadzić do złej organizacji strony, np. nieregularności marginesów, czy do częstszego przenoszenia wyrazów niemieszczących się w wersie. Tego rodzaju problemy mogą dotyczyć pisma, ale także zapisu innych znaków graficznych.
Przykład: wielkość wzoru zbyt duża w stosunku do podanego wzorca, skutkująca redukcją liczby powtarzających się elementów strukturalnych (uczeń klasy VI)
Ponieważ teksty (i inne wytwory czynności grafomotorycznych) w przypadku makrografii zajmują dużo miejsca, uczeń może mieć trudności z oceną, jak dużo znaków zdoła pomieścić w wersie czy na stronie. Podobne problemy z ustalaniem się wielkości pisma, szczególnie na etapie nauczania początkowego, można obserwować w postaci pisma zwiększającego się w toku pisania.
W przypadku zapisu w liniaturze zbyt duże pismo skutkuje zlewaniem się tekstu, niekiedy nawet zachodzeniem na siebie kolejnych wersów.
Przykład: pismo zbyt duże, nieodpowiadające standardom zapisu w liniaturze (uczennica klasy IV)
Dążenie do utrzymania zapisu w liniaturze, w przypadku zbyt dużego pisma, negatywnie wpływa na czytelność pisma.
Przypadki makrografii rozpoznaje się również jako zaburzenia nabyte, w schorzeniach neurologicznych, np. w chorobie Huntingtona. W wyniku obumierania neuronów w jądrach podstawy pojawiają się ruchy mimowolne (chorea), trudności z rozpoczęciem ruchu dowolnego (akinezja), spowolnienie ruchów dowolnych (bradykinezja) – powodują one wiele różnorodnych problemów pacjenta, m.in. dyzartrię i trudności w pisaniu. Zaburzenia pisma objawiają się niekształtnymi, ostro zarysowanymi literami, a także makrografią, która występuje wtedy, gdy chorea dominuje nad bradykinezją.
Literatura:
A. Domagała, U. Mirecka: Grafomotoryka w diagnozie logopedycznej, „Logopedia” 2009, t. 38, s. 215–227.
A. Domagała, U. Mirecka: Grafomotoryka u dzieci w wieku 7–13 lat, Lublin 2010.
A. Domagała, U. Mirecka: Profil sprawności grafomotorycznych, Gdańsk 2010.
I. Gatkowska: Diagnoza dyzartrii u dorosłych w neurologii klinicznej, Kraków 2012.
J.G. Phillips et al.: Characteristics of handwriting of patients with Huntington’s disease, „Movement Disorders” 1994, Vol. 9 (5), s. 521–530.
