/GUZKI ŚPIEWACZE, GUZKI KRZYKACZY/
ang. vocal fold nodule, vocal voice nodule, vocal cord nodule, niem. Stimmlippenknötchen, Stimmbandknötchen
Postać ograniczonego przerostowego nieżytu krtani, manifestującego się łagodnym rozrostem nabłonka warstwy powierzchownej blaszki właściwej i strefy błony podstawnej fałdów głosowych. Jest to proces odczynowy lub naprawczy, w odpowiedzi na działanie czynnika powodującego uszkodzenie fałdów głosowych w postaci mikrourazów.
Guzki głosowe powstają wskutek przeciążania narządu głosu nadmiernym wysiłkiem głosowym i zwykle dotyczą ludzi pracujących głosem, m.in. nauczycieli.
Zmiany te mają kształt małych, kulistych tworów umiejscowionych symetrycznie w 1/3 przedniej długości fałdów głosowych. Jest to miejsce maksymalnej wibracji fałdów głosowych, dlatego też jest ono najbardziej narażone na drobne wylewy naczyniowe, które z czasem mogą przerastać tkanką włóknistą.
Guzkom głosowym towarzyszy zwykle wzmożone napięcie mięśni krtani, szyi i karku. Przeniesienie tego napięcia na obszar krtani prowadzi do „zaciskania” fałdów głosowych, zwłaszcza w 1/3 przedniej ich części.
W świetle stroboskopowym można dojrzeć zmiany w stadium początkowym. Charakterystycznym obrazem jest gęsta, lepka wydzielina rozciągająca się między fałdami głosowymi w miejscu typowym. Można powiedzieć, że na tym etapie stwierdza się „skłonność” do powstania guzków.
Nastawienie głosowe twarde powoduje, że fałdy głosowe zwierają się zbyt silnie, a w pierwszym momencie rozwierania sprawiają wrażenie, jakby się „rozklejały”. Następuje w tym miejscu przebudowa fałdów głosowych prowadząca do tworzenia guzków. Drgania fonacyjne są nieregularne, amplituda drgań niezmieniona lub w niewielkim stopniu zmniejszona, fala śluzówkowa zwykle jest prawidłowa lub nieznacznie zmniejszona.
Guzki głosowe zdecydowanie częściej występują u kobiet. Być może jest to związane z zawartością i rozmieszczeniem kwasu hialuronowego w macierzy blaszki właściwej błony śluzowej fałdów głosowych.
Guzki głosowe mogą występować w każdym wieku, często nawet u małych dzieci, które są nadmiernie „rozgadane” i krzykliwe. U małych pacjentów są to zwykle guzki głosowe w fazie obrzękowej, natomiast u młodych dorosłych najczęściej występują guzki głosowe twarde, ponieważ w tym wieku istnieje większa tendencja do rogowacenia warstwy podstawnej nabłonka pokrywającego fałd głosowy.
Rozpoznanie guzków głosowych w badaniu laryngologicznym jest możliwe dopiero, gdy osiągną one już pewną wielkość i są widoczne „gołym” okiem. Często są to już zmiany trudne do leczenia.
Badanie stroboskopowe we wczesnym okresie dolegliwości pozwala na wczesne rozpoznanie, ponieważ widoczne są nawet niewielkie zaburzenia wibracji fałdów głosowych, sugerujące miejsce powstawania zmian.
Wdrożenie rehabilitacji foniatrycznej daje możliwość pełnego wyleczenia.
A. Domeracka-Kołodziej, B. Maniecka-Aleksandrowicz: Dysfonia i chrypka, „Magazyn Otorynolaryngologiczny” 2004, t. III, z. 1, no 9.
K. Kendall, M. Browning, S. Skovlund: Wprowadzenie do metody szybkiego filmu krtani, „Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery” 2005.
M. Zalesska-Kręcicka et al.: Rola krtani w mechanizmie tworzenia głosu, Wrocław 1996.
A. Mitrinowicz-Modrzejewska: Fizjologia i patologia głosu, słuchu i mowy, Warszawa 1963.
