GŁUŻENIE (GRUCHANIE)

Jeden z etapów rozwoju artykulacji wyodrębnionych przez niektórych badaczy w 1. roku życia dziecka. Zazwyczaj wskazuje się, iż dotyczy on okresu od 6. do 16. tygodnia lub od 8. do 20. tygodnia życia dziecka.

Zasób dźwięków produkowanych w tym czasie przez dziecko jest uzależniony od budowy anatomicznej i ogólnego jeszcze braku stabilizacji aparatu głosowego, a także pozycji, w jakiej przebywa dziecko. W okresie tym dziecko najczęściej produkuje dźwięki zbliżone lub brzmiące jak samogłoski i spółgłoski welarne. Do ich wytworzenia dochodzi w wyniku zwarcia podniebienia miękkiego z tylną ścianą gardła i języka, najczęściej u dziecka leżącego na plecach. Dźwięki dwuwargowe wymawiane są zazwyczaj w ułożeniu na brzuchu, zaś dźwięki dziąsłowe pojawiają się wraz z przyjęciem pozycji siedzącej z podparciem. Wśród samogłosek najczęściej notowane są wysokie samogłoski przednie lub środkowe. Wszystkie one mają jeszcze barwę nieokreśloną, co wynika ze specyficznej budowy anatomicznej języka i jego ograniczonej sprawności. Wiele dźwięków to dźwięki odbierane jako znazalizowane.

Głużenie jest zazwyczaj odbierane jako objaw zadowolenia dziecka oraz jego dobrego samopoczucia i stanu zdrowia.

Literatura:

M. Białecka-Pikul: Wczesne dzieciństwo, [w:] Psychologia rozwoju człowieka, red. J. Trempała, Warszawa 2011, s. 172–201.

M. Kielar-Turska: Rozwój sprawności językowych i komunikacyjnych, [w:] Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki, red. E. Czaplewska, S. Milewski, Sopot 2012, s. 15–64.

P. Łobacz: Prawidłowy rozwój mowy dziecka, [w:] Podstawy neurologopedii, red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska, Opole 2005, s. 231–270.