EUFONIA

ang. euphony

grec. euphonia ‘ładne brzmienie’

Zjawisko językowe polegające na unikaniu takich połączeń głosek, które są uznawane za nieestetyczne lub trudne w realizacji. Wynikiem dążenia do eufonii są różne zjawiska fonetyczne: asymilacja, dysymilacja, epenteza.

Zasady eufonii realizuje się zarówno w języku mówionym, w tekstach przeznaczonych do realizacji głosowej, jak i w tekstach pisanych. Polegają na: unikaniu stosowania w bliskim sąsiedztwie sylab albo wyrazów podobnie lub tak samo brzmiących oraz wyrazów rymujących się, unikaniu grup o dużej liczbie spółgłosek i hiatusu (rozziewu), czyli dwóch lub większej liczby samogłosek występujących obok siebie, nieoddzielonych spółgłoskami.

W teorii literatury zasady związane z eufonią wchodzą w zakres działu poetyki zajmującego się organizacją brzmieniową utworu literackiego, zwanego fonetyką poetycką lub eufonologią. Dotyczą odpowiedniego doboru głosek w tekstach artystycznych, służącego celom estetycznym i wyrazowym.

Zob. także: DYSYMILACJA

Literatura:

M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński: Zarys teorii literatury, Warszawa 1991.

K. Polański: Eufonia, [w]: Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, red. K. Polański, Wrocław–Warszawa–Kraków 1999, s. 148.