ang. audiometer, niem. Audiometer
łac. audio ‘słyszę’ + grec. metréō ‘mierzę’
Urządzenie elektroakustyczne służące do badania słuchu. W II połowie XIX wieku powstało wiele aparatów do badania słuchu. Prawdopodobnie w 1879 roku po raz pierwszy nazwy audiometr użył Richardson.
Audiometr wytwarza dźwięki o znanych wartościach częstotliwości i określonych natężeniach, czyli określonej głośności. Obecnie stosowane audiometry są niewielkie i można na nich, oprócz zwykłego badania słuchu, wykonać różne inne badania, np. próby SISI czy audiometrię mowy. Podstawowym badaniem jest audiometria tonalna słuchu.
Audiometry zwykle wytwarzają dźwięki o częstotliwościach: 125 Hz (herców), 250 Hz, 750 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 3000 Hz, 4000 Hz, 6000 Hz oraz 8000 Hz. Są to częstotliwości dźwięków najczęściej spotykane w otoczeniu i odbierane przez ucho ludzkie. W tym zakresie zawiera się również mowa ludzka.
Drugą wartością charakteryzującą wytworzony dźwięk jest jego natężenie. Uzyskane natężenia zawierają się w przedziale od 0 dB (decybeli) do 110 dB, czasami do 120 dB. Współczesne audiometry posiadają zwykle system skokowej zmiany natężenia co 5 dB. Przy podaniu wyższych natężeń, powyżej100 dB, audiometr zazwyczaj sygnalizuje, poprzez zapalenie czerwonej lampki, że przekroczone są natężenia bezpieczne. Takie ustawienie natężenia dźwięku w audiometrach pozwala zabezpieczyć słuch badanego przed uszkodzeniem zbyt głośnym, podanym przypadkowo dźwiękiem. Dźwięki mogą być podawane sygnałem ciągłym lub przerywanym.
W zestawie z audiometrem znajdują się dwa rodzaje słuchawek oraz przycisk. Duże słuchawki (oddzielne dla każdego ucha) nakładane na głowę są połączone pałąkiem, co umożliwia regulację rozstawienia słuchawek w zależności od wielkości głowy badanego. Powinny one ściśle przylegać do głowy, obejmując całą małżowinę uszną swoją miękką wkładką. Słuchawki te służą do badania przewodnictwa powietrznego.
Drugi rodzaj słuchawek to pojedyncza słuchawka kostna. Jest ona mniejsza od słuchawki do badania przewodnictwa powietrznego, przypomina klocek o wymiarach 2,5–3 cm długości i ok. 1,5 cm szerokości, zawieszony na jednym końcu metalowego, cienkiego pałąka. Taka słuchawka jest umieszczana na wyrostku sutkowatym za małżowiną uszną, a wolny koniec pałąka – na czole badanego.
Obecnie audiometr jest aparatem bardzo przydatnym zarówno w diagnostyce (do badania osób z niedosłuchem), jak i profilaktyce (do badania osób narażonych na hałas w pracy).
Zob. także: AUDIOGRAM, AUDIOLOGIA, AUDIOMETRIA
Literatura:
Zarys audiologii klinicznej, red. A. Pruszewicz, Poznań 1994.
T. Bystrzanowska: Audiologia kliniczna, Warszawa 1969.
