APROZODIA LINGWISTYCZNA

ang. linguistic prosody

Zaburzenia dotyczące ekspresji i percepcji akcentu (leksykalnego i emfatycznego), pauz rozdzielających wyrazy w zdaniu i zdań w tekście mówionym, wzorca intonacyjnego zdania, pozwalającego różnicować zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące. Pacjent z prozodią lingwistyczną będzie także prezentował trudności w zakresie sygnalizowania i rozpoznawania zakończenia fraz i zdań bądź ich kontynuacji. Zaburzenia w zakresie prozodii lingwistycznej ograniczają zrozumiałość tekstu – elementy językowe i prozodia lingwistyczna stanowią bowiem pewną całość – każde wypowiedziane zdanie zawiera elementy prozodii lingwistycznej, one powoduję, że komunikat jest właściwie rozumiany. Właściwe wykorzystanie elementów prozodycznych także warunkuje osiąganie zamierzonego celu rozmówcy. Poprawne akcentowanie sprzyja uchwyceniu przez odbiorcę sensu wypowiedzi. Badanie wskazują, że percepcja i ekspresja prozodii lingwistycznej w większym stopniu aktywuje struktury lewopółkulowe mózgu.

Literatura:

M. Pąchalska: Afazjologia, Warszawa 1999.

S. Leon et al.: Active treatments for aprosodia secondary to right hemisphere stroke, „Journal of Rehabilitation Research and Development” 2005, Vol. 42 (1), s. 93–101.

K. Gurański, K. Słotwiński, R. Podemski: Prozodia mowy w niedokrwiennym udarze mózgu, „Udar Mózgu” 2008, t. 10, nr 2, s. 96–103.