-
ODRUCHOWA REAKCJA SZUKANIA
zob. ODRUCH SZUKANIA
-
ODRUCHOWA REAKCJA SSANIA, POŁYKANIA
zob. ODRUCH SSANIA I POŁYKANIA
-
ODRUCHOWA REAKCJA KĄSANIA
zob. ODRUCH KĄSANIA
-
ODRUCH ŻUCIA
ang. mastication reflex Wywołanie odruchu – badający dotyka dziąseł dziecka w okolicy zębów trzonowych. Reakcja badanego – ruchy żujące. Odruch ten jest notowany od 4. miesiąca życia. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że odruch ten pojawia się w...
-
ODRUCH ŻUCHWOWY
ang. jaw jerk reflex Wywołanie odruchu – odciągnięcie żuchwy palcem wskazującym, a następnie uderzenie w palec odciągający. Reakcja badanego – podniesienie żuchwy na skutek podciągnięcia mięśni żwaczy. Odruch ten notowany jest od urodzenia. Jego...
-
ODRUCH ZWRACANIA
/ODRUCH WYMIOTNY, ODRUCHOWA REAKCJA WYMIOTNA/ ang. oral reflex rag Jeden z odruchów obronnych. Kształtuje się już w okresie życia płodowego, od 17. tygodnia ciąży. Utrzymuje się przez całe życie. Największa aktywność notowana jest zazwyczaj około 3.–4....
-
ODRUCH WYSUWANIA JĘZYKA
/ODRUCH WYPYCHANIA JĘZYKA/ Wywołanie odruchu – podrażnienie czubka języka dziecka lub położenie na nim kawałka pokarmu stałego. Reakcja badanego – rytmiczne wysuwanie języka i ewentualne wypychanie pokarmu. Jest to odruch skorelowany z odruchem ssania....
-
ODRUCH WYPYCHANIA JĘZYKA
zob. ODRUCH WYSUWANIA JĘZYKA
-
ODRUCH WYMIOTNY
zob. ODRUCH ZWRACANIA
-
ODRUCH TONICZNY SZYJNY ASYMETRYCZNY
/ATOS/ ang. asymetric tonic neck reflex Wywołanie odruchu – dziecko znajduje się w pozycji supinacyjnej (na plecach); dokonuje się obserwacji aktywności spontanicznej dziecka lub biernego skręcenia głowy dziecka w stronę prawą bądź lewą. Odpowiedź na...
-
ODRUCH SZYJNY TONICZNY SYMETRYCZNY
ang. symmetrical tonic neck reflex Odruch ten składa się z dwóch faz: faza I – po przygięciu głowy dziecka do klatki piersiowej następuje zgięcie kończyn górnych i jednoczesne wyprostowanie dolnych, faza II – odgięcie głowy powoduje wyprost lub...
-
ODRUCH SZUKANIA
/ODRUCHOWA REAKCJA SZUKANIA/ ang. oral reflex rooting Zaliczany do odruchów adaptacyjnych, kształtuje się po 28. tygodniu życia płodowego. U dzieci wcześniaczych, urodzonych między 28. a 34. tygodniem ciąży, jest jeszcze słaby, opóźniony i niepełny. W...
-
ODRUCH SSANIA I POŁYKANIA
/ODRUCHOWA REAKCJA SSANIA, POŁYKANIA/ ang. Oral Reflex Sucking-Swallowing – ORS/S Odruch ssania kształtuje się w okresie życia płodowego. Już w 11. tygodniu ciąży obserwuje się u płodu próbne ruchy ssania, zaś w 12. – połykanie wód płodowych oraz ruch...
-
ODRUCH RDZENIOWY KRĘGOSŁUPOWY
zob. ODRUCH GALANTA
-
ODRUCH PODPARCIA I CHODU AUTOMATYCZNEGO
ang. walking /stepping reflex Wywołanie odruchu – badający unosi dziecko, podtrzymując je pod pachami, i opiera je stopami o podłoże. Odpowiedź na bodziec – w tej pozycji dziecko prostuje nogi, tułów i głowę – przez kilka sekund samo podtrzymuje...
-
ODRUCH PEŁZANIA
ang. crawling reflex Wywołanie reakcji – drażnienie podeszwowej powierzchni stóp dziecka ułożonego w pozycji na brzuszku. Odpowiedź na bodziec – dziecko wykonuje ruchy pełzania. Odruch ten nie jest realizowany przez dzieci przedwcześnie urodzone....
-
ODRUCH OTWIERANIA UST
Wywołanie odruchu – zbliżanie piersi lub butelki do ust dziecka bądź podrażnienie środkowej części warg. Odpowiedź na bodziec – otwarcie ust. Odruch ten, umożliwiający pobór pokarmu, pojawia się od urodzenia i trwa do 3.–4. miesiąca życia. Literatura:...
-
ODRUCH OPTYCZNO-TWARZOWY
ang. opticofacial reflex , niem. Reflex optico-facialis Wywołanie odruchu – nagłe zbliżenie dłoni osoby badającej w kierunku otwartych oczu dziecka. Odpowiedź na bodziec – odruchowe mruganie. Reakcja ta jest obecna od 3. miesiąca do końca życia. Za...
-
ODRUCH MORO
ang. Moro’s reflex / startle reflex Odruch ten po raz pierwszy został opisany przez austriackiego pediatrę Ernsta Moro (1874–1951). Obecny jest od urodzenia. Kształtuje się w okresie życia płodowego, powstaje około 9. tygodnia życia płodowego. Notowany...
-
ODRUCH LANDAUA
ang. Landau reflex Wywołanie odruchu – badający trzyma dziecko w pozycji horyzontalnej, twarzą do dołu; następnie unosi dziecko tak, aby główka znalazła się powyżej osi tułowia. Odpowiedź na bodziec – wzrost napięcia mięśni prostowników kończyn dolnych...
-
ODRUCH KĄSANIA
/ODRUCHOWA REAKCJA KĄSANIA/ ang. oral reflex bite Zaliczany do odruchów obronnych. Wywołanie odruchu – umieszczenie przez badającego palca wskazującego pomiędzy dziąsłami dziecka; badanie powinno być przeprowadzone po obu stronach jamy ustnej....
-
ODRUCH KASZLOWY
ang. cough reflex Występuje od urodzenia. Umożliwia dziecku przyjmowanie pokarmu. Zaliczany jest do odruchów obronnych. Chroni przed aspiracją treści pokarmowych do dróg oddechowych. Odruch ten umożliwia odksztuszanie przy zaleganiu wydzieliny lub przy...
-
ODRUCH GALANTA
/SKRÓCENIE TUŁOWIA, ODRUCH RDZENIOWY KRĘGOSŁUPOWY/ ang. swimmer's (Gallant) response Wywołanie odruchu – dziecko ułożone jest w pozycji na brzuchu, badający drażni boczną część tułowia w okolicy lędźwiowej. Odpowiedź na bodziec – wygięcie tułowia w...
-
ODRUCH CHWYTNY Z DŁONI
ang. finger grasp and response to traction / palmar grasp reflex Wywołanie odruchu – podrażnienie dłoni noworodka przez włożenie do niej przez badającego palca, ołówka itp.; wystąpienie odruchu można sprawdzić jednocześnie po obu stronach. Odpowiedź na...
-
ODRUCH CHWYTNY STÓP
ang. plantar reflex Wywołanie odruchu – podrażnienie stopy dziecka przez włożenie przedmiotu pod nasadę palców stóp bądź drażnienie przedniej części podeszwy. Odpowiedź na bodziec – toniczne zaciśnięcie (silne zgięcie podeszwowe) pięciu palców stóp;...
-
ODRUCH BABKINA
ang. Babkin reflex / hand-to-mouth reflex Wywołanie odruchu – dziecko ułożone jest na plecach lub na boku; badający lekko uciska na obie dłonie dziecka. Odpowiedź na bodziec – otwarcie ust; może wystąpić także zamykanie oczu lub/i zgięcie głowy ku...
-
ODRUCH BABIŃSKIEGO
/OBJAW BABIŃSKIEGO/ ang. Babinski reflex/Babinski sign Wywołanie odruchu – drażnienie stopy w kierunku od pięty do palców. Odpowiedź na bodziec – pojawienie się przeprostu w palcach; następuje grzbietowe zgięcie palucha z jednoczesnym wachlarzowatym...
-
ODRUCH AKUSTYCZNO-TWARZOWY
ang. acustico-facialis reflex Wywołanie odruchu – nagłe klaśnięcie w pobliżu uszu dziecka. Reakcja badanego – odruchowe mruganie. Odruch notowany jest od 10. dnia do końca życia. Patologiczny jest brak tej reakcji po 3. miesiącu życia. Literatura: K....
-
ODRUCH
ang. reflex Biologicznie uwarunkowana, szybka, automatyczna i stereotypowa reakcja ustroju na określone bodźce, przebiegająca za pośrednictwem układu nerwowego. Stanowi ona podstawowy sposób działania układu nerwowego, możliwy dzięki jego specyficznym...
-
ODPODOBNIENIE
zob. DYSYMILACJA
-
ODNOŚNIK
zob. LINK
-
ODNOSOWIENIE
zob. DENAZALIZACJA
-
ODMIĘKCZENIE
zob. DYSPALATALNOŚĆ
-
ODMIANA WYRAZÓW
zob. FLEKSJA
-
ODKSZTAŁCENIA STRUKTURY WYRAZU
zob. ZABURZENIA STRUKTURY WYRAZU
-
ODBIORCZE USZKODZENIE SŁUCHU
/NIEDOSŁUCH ODBIORCZY, NIEDOSŁUCH CZUCIOWO-NERWOWY/ ang. sensorineural hearing loss , niem. Schallempfindungsschwerhörigkeit / neurale Schwerhörigkeit /, fr. l'hypoacousie de perception , ros. н ейросенсорная тугоухость / сенсоневральная тугоухость /...
-
ODBIORCA
ang. receiver z łac. recipere ‘odzyskać, odebrać’ Jeden z uczestników aktu komunikacji językowej. W komunikacji ustnej (w odniesieniu do języka mówionego) odpowiednikiem odbiorcy jest słuchacz, natomiast w procesie pisemnego porozumiewania się –...
-
OCENA ZROZUMIAŁOŚCI MOWY DYZARTRYCZNEJ
Używane w opracowaniach medycznych i logopedycznych określenie mowa dyzartryczna (ang. dysarthric speech ) należy rozumieć jako właściwości wymowy specyficzne dla dyzartrii. Traktując zrozumiałość wymowy jako inherentny aspekt komunikacji językowej, w...
-
OBOCZNOŚĆ
zob. ALTERNACJA
-
OBNIŻONA SPRAWNOŚĆ PSYCHICZNA
zob. NIEPEŁNOSPRWNOŚĆ INTELEKTUALNA
-
OBJAW BABIŃSKIEGO
zob. ODRUCH BABIŃSKIEGO
-
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE KRTANI
/RAK KRTANI/ ang. malignant tumors of the larynx / cancer of larynx /, niem. Kehlkopfkrebs / Larynxkarzinom /, fr. tumeurs malignes du larynx , ros. злокачественные опухоли гортани Rak prawego fałdu głosowego Rak krtani (łac. carcinoma laryngis ) to...
-
NOWORODEK PŁODOWY
ang. fetal infant Noworodki płodowe są to dzieci przedwcześnie urodzone ważące mniej niż 500 g z ciąż trwających krócej niż 23 tygodnie, które udaje się utrzymać przy życiu. Zob. także: WCZEŚNIACTWO , WCZEŚNIAK , DZIECKO PRZEDWCZEŚNIE URODZONE...
-
NOSOWOŚĆ
zob. REZONANS NOSOWY
-
NOSOWE GŁOSKI
/GŁOSKI NOSOWE, GŁOSKI Z REZONANSEM NOSOWYM/ fr. nasal sounds, nasals Nosowe głoski to głoski nosowe (patrz hasło: głoski nosowe). Zob. także: GŁOSKI NOSOWE , SPÓŁGŁOSKI NOSOWE , REZONANSOWOŚĆ , REZONANS NOSOWY Literatura: Encyklopedia języka polskiego...
-
NOSOWANIE ZAMKNIĘTE
/RYNOLALIA ZAMKNIĘTA, DYSNAZALNOŚĆ/ ang. t he rhinolalia clausa , rhinophonia clausa Zaburzenia rezonansu głosek nosowych i częściowo głosek ustnych na skutek czynników chorobowych jamy nosowej i/lub nosogardła. Nosowanie zamknięte (hyporrhinophonia,...
-
NOSOWANIE OTWARTE
/RYNOLALIA OTWARTA, DYSORALNOŚĆ/ ang. t he rhinolalia aperta , rhinophonia aperta Jeden z rodzajów nosowania. Pojawia się w sytuacji patologicznego wpływu komory nosowej na akustyczną strukturę głosek ustnych na skutek braku oddzielenia jamy ustnej od...
-
NOSOWANIE MIESZANE
ang. the rhinolalia mixta, rhinophonia mixta Taki rodzaj nosowania, podczas którego występują zaburzenia rezonansu głosek wynikające z jednoczesnego występowania przyczyn związanych ze stanem chorobowym jam nosa i/lub nosogardzieli oraz przyczyn...
-
NOSOWANIE
/MOWA NOSOWA, RYNOLALIA, RHINOLALIA, RYNIZM/ ang. rhinolalia Tworzenie dźwięków mowy, podczas którego występuje nieprawidłowy rezonans powstających dźwięków, wynikający z patologicznego wpływu jamy nosowej i nosogardzieli na akustyczną strukturę...
-
NOMEN PROPRIUM
zob. NAZWA WŁASNA
-
NIEWŁAŚCIWA REALIZACJA FONEMÓW
zob. DYSLALIA
-
NIEUWAGA POŁOWICZA
zob. ZESPÓŁ POMIJANIA STRONNEGO
-
NIESŁYSZĄCY
ang. hearing-impaired Określenie osoby ze znacznym lub głębokim uszkodzeniem słuchu, uniemożliwiającym odbiór bodźców dźwiękowych za pomocą słuchu, w tym mowy, w sposób naturalny. Synonim wcześniej funkcjonującego określenia – głuchy . Podobnie...
-
NIESAMOISTNY ROZWÓJ MOWY
zob. SAMOISTNE OPÓŹNIENIE ROZWOJU MOWY (SORM)
-
NIESAMOISTNE OPÓŹNIENIE ROZWOJU MOWY (NORM)
/NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY, NIEDOROZWÓJ MOWY, OPÓŹNIONY ROZWÓJ EKSPRESJI I PERCEPCJI JĘZYKOWEJ, UPOŚLEDZENIE ROZWOJU MOWY, ZABURZENIE ROZWOJU MOWY/ Jeden z dwóch typów opóźnienia rozwoju mowy (ORM) wyodrębnionych w klasyfikacji przyczynowej w 1993 roku...
-
NIEPRAWIDŁOWY REZONANS
ang. disturbances of the resonance Nieprawidłowe tworzenie dźwięków ze względu na rezonans. Uznając, że głoska jest realizacją fonemu, można – na podstawie przyjętego systemu fonetyczno-fonologicznego – stwierdzić, że głoski będące realizacjami...
-
NIEPRAWIDŁOWA WYMOWA GŁOSKI R
zob. RERANIE
-
NIEPRAWIDŁOWA WYMOWA GŁOSKI L
zob. LAMBDACYZM
-
NIEPRAWIDŁOWA REALIZACJA FONEMÓW
zob. DYSLALIA
-
NIEPRAWIDŁOWA FONACJA
ang. disturbances of the phonation Nieprawidłowe tworzenie głosu przez człowieka. Powstawanie dźwięków mowy wiąże się z działaniem skomplikowanego mechanizmu, w którym wyróżnia się układ oddechowy, fonacyjny i artykulacyjny. Każdy z nich spełnia...
-
NIEPEŁNOSPRWNOŚĆ INTELEKTUALNA
/UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE, OLIGOFRENIA, NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY, OSŁABIENIE ROZWOJU UMYSŁOWEGO, UPOŚLEDZENIE ROZWOJU PSYCHICZNEGO, ZAHAMOWANIE ROZWOJU PSYCHICZNEGO, OBNIŻONA SPRAWNOŚĆ PSYCHICZNA, NIEDOROZWÓJ WYŻSZYCH CZYNNOŚCI POZNAWCZYCH/ ang. intellectual...
-
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA
zob. UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE
-
NIEMOWLĘCTWO
zob. NIEMOWLĘ
-
NIEMOWLĘ
/niemowlęctwo/ ang. infant/infancy , babyhood , niem. Säugling / Säuglingsalter , fr. nourrisson , ros. грудной ребёнок pol. niemowie ‘dziecko niepotrafiące mówić’ Dziecko od urodzenia do ukończenia 1. roku życia. W ciągu pierwszych dwunastu miesięcy...
-
NIEMOTA W MOWIE SPONTANICZNEJ
zob. AFAZJA TRANSKOROWA RUCHOWA
-
NIEMOTA POCHODZENIA CENTRALNEGO
zob. ALALIA
-
NIEMOTA DZIECIĘCA
zob. ALALIA
-
NIEMOTA
zob. ALALIA
-
NIEDOSŁYSZĄCY
ang. hard-of-hearing , partially deaf Określenie osób, które ze względu na wadę słuchu mają ograniczone możliwości odbioru mowy drogą słuchową. W powszechnym użyciu pojawiło się dopiero po drugiej wojnie światowej. Zostało wprowadzone jednocześnie z...
-
NIEDOSŁUCH ODBIORCZY
zob. ODBIORCZE USZKODZENIE SŁUCHU
-
NIEDOSŁUCH CZUCIOWO-NERWOWY
zob. ODBIORCZE USZKODZENIE SŁUCHU
-
NIEDOROZWÓJ WYŻSZYCH CZYNNOŚCI POZNAWCZYCH
zob. NIEPEŁNOSPRWNOŚĆ INTELEKTUALNA
-
NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY
zob. NIEPEŁNOSPRWNOŚĆ INTELEKTUALNA
-
NIEDOROZWÓJ MOWY
zob. NIESAMOISTNE OPÓŹNIENIE ROZWOJU MOWY (NORM)
-
NIEDOMYKALNOŚĆ STRUN GŁOSOWYCH
zob. NIEDOMYKALNOŚĆ FAŁDÓW GŁOSOWYCH
-
NIEDOMYKALNOŚĆ GŁOŚNI
zob. NIEDOMYKALNOŚĆ FAŁDÓW GŁOSOWYCH
-
NIEDOMYKALNOŚĆ FAŁDÓW GŁOSOWYCH
/NIEDOMYKALNOŚĆ STRUN GŁOSOWYCH, NIEDOMYKALNOŚĆ GŁOŚNI/ ang. vocal cord dysfunction , niem. Funktionsstörung der Stimmbänder, fr. dysfonction des cordes vocales, ros. не смыкание голосовых складок /не смыкание голосовых связок/ Niedomykalność prawego...
-
NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI
ang. developmental aphasia , infantile aphasia , fr. aphasie infantile grec. p h á sis ‘wypowiedź’ , łac. phasia ‘mowa’; grec. a- ‘brak’; łac. aphasia ‘niemota’ Zaburzenia rozwoju mowy u dzieci, u których wystąpiły problemy neurologiczne w związku z...
-
NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY
zob. NIESAMOISTNE OPÓŹNIENIE ROZWOJU MOWY (NORM)
-
NIEAFATYCZNE ZABURZENIA
zob. PRAGNOZJA
-
NEUROPATIA SŁUCHOWA
/DESYNCHRONIZACJA NEURONALNA/ ang. auditory neuropaty Pozaślimakowe organiczne uszkodzenie słuchu, rozpoznawane przy braku lub nieprawidłowym zapisie potencjałów słuchowych pnia mózgu oraz otoemisji akustycznych wskazujących na prawidłową funkcję...
-
NEUROFIBROMATOZA TYPU I
zob. NERWIAKOWŁÓKNIAKOWATOŚĆ TYPU I
-
NERWIAKOWŁÓKNIAKOWATOŚĆ TYPU I
/CHOROBA RECKLINGHAUSENA, NEUROFIBROMATOZA TYPU I/ ang. neurofibromatosis , Recklinghausen disease Nazwa zespołu wiąże się z obecnością tzw. nerwiakowłókniaków, zlokalizowanych wzdłuż przebiegu nerwów. Z kolei potocznie używana nazwa – choroba...
-
NEOLOGIZMY SYTUACYJNE
zob. NEOLOGIZMY POZASYSTEMOWE
-
NEOLOGIZMY SYSTEMOWE
zob . NEOLOGIZMY POTENCJALNE
-
NEOLOGIZMY POZASYSTEMOWE
/ FORMACJE POZASYSTEMOWE, NEOLOGIZMY SYTUACYJNE, NEOLOGIZMY OKAZJONALNE/ ang. occasional neologism gr. néos ‘nowy’, lógos ‘słowo’ Nowe wyrazy utworzone niezgodnie z modelami słowotwórczymi języka polskiego. Jeden z rodzajów neologizmów wydzielony na...
-
NEOLOGIZMY POTENCJALNE
/FORMACJE POTENCJALNE, NEOLOGIZMY SYSTEMOWE/ ang. potential neologism gr. néos ‘nowy’, lógos ‘słowo’ Neologizmy utworzone zgodnie z tendencjami słowotwórczymi danego języka. Jeden z rodzajów neologizmów, wydzielony na podstawie ich relacji do systemu...
-
NEOLOGIZMY OKAZJONALNE
zob. NEOLOGIZMY POZASYSTEMOWE
-
NEOLOGIZMY DZIECIĘCE
/ANALOGICZNE FORMACJE SŁOWOTWÓRCZE/ ang. children’s neologisms/ baby-words , ros. детские неологизмы gr. néos ‘nowy’, lógos ‘słowo’ Nowe słowa tworzone przez dzieci w okresie kształtowania się mowy, zbudowane na wzór innych znanych im słów. Neologizmy...
-
NEOLOGIZM
ang. neologizm , fr. néologisme , niem. Neologismus, ros. неологизм gr. néos ‘nowy’, lógos ‘słowo’ Termin o szerokim zakresie znaczeniowym. Używany głównie w językoznawstwie normatywnym i stylistyce. Pozostający w relacji do określeń, nowotwór i...
-
NAZWY DEMINUTYWNE
zob. ZDROBNIENIA
-
NAZWY AUGMENTATYWNE
zob. ZGRUBIENIA
-
NAZWA WŁASNA
/IMIĘ WŁASNE, NOMEN PROPRIUM/ Z semantycznego punktu widzenia nazwa własna to takie wyrażenie, które może być użyte w zdaniu tylko do wskazania jakiegoś indywidualnego przedmiotu, do wyróżnienia go spośród innych przedmiotów, a więc przysługuje...
-
NAZWA POSPOLITA
/IMIĘ POSPOLITE, APPELLATIVUM/ Rzeczownik lub wyrażenie rzeczownikowe nadające się do pełnienia funkcji predykatywnej (za ich pomocą można orzekać coś o dowolnym przedmiocie należącym do jego zakresu), mogące odnosić się do dowolnych egzemplarzy...
-
NAZALNOŚĆ
zob. DENAZALIZACJA
-
NAZALIZACJA
/UNOSOWIENIE/ fr. nasalisation ‘pojawienie się rezonansu nosowego w brzmieniu głoski’ Zjawisko fonetyczne polegające na pojawieniu się rezonansu nosowego przy wymowie głosek ustnych, a inaczej na ich unosowieniu. Przykładem nazalizacji jest pojawienie...
-
NATRĘTY JĘZYKOWE
Natręty językowe najczęściej występują w zakresie leksyki i frazeologii jako wyrazy, wyrażenia i zwroty nadużywane kosztem innych, wypieranych przez nie (por. częste przed kilkunastu laty: na bazie , na odcinku , po linii ). Współcześnie za natręty...
-
NASTAWIENIE GŁOSOWE
zob. ATAK DŹWIĘKU
-
NASADA
ang. vocal tract , niem. Vokaltrakt , fr . canal vocal , ros . голосовой тракт / речевой тракт / NASADA Trzy powietrzne jamy ponadkrtaniowe tworzące aparat artykulacyjny – jama nosowa, jama gardłowa i jama ustna. Z połączenia tych jam powstaje tzw....
-
NAPIĘCIE MIĘŚNIOWE
/TONUS/ Nie ma jednej, ogólnie przyjętej definicji napięcia mięśniowego. Jest to pewien stale utrzymujący się, choć zmieniający się w zależności od potrzeb i stanu organizmu, skurcz mięśni (Borkowska 2012, s. 31). Nie ma zgodności co do przyczyny...
